Wynalezienie wysokotemperaturowej metody ciągłego wytopu stali wraz z przemysłowym metodami jej walcowania na gorąco i zimno, zapoczątkowało drugą rewolucję przemysłową. Stal stała się nagle tania i dostępna. Zaczęto ją szeroko wykorzystywać w budownictwie, najczęściej stalowe profile o prawie dowolnej długości. Tak powstały pierwsze domy ze stali.
Zastosowania domów ze stali
Symbolem nowej ery w budownictwie i przemyśle była ukończona w 1889 w Paryżu wieża Eiffla. Stal stosowano od tego momentu do budowy obiektów przemysłowych i naprawdę wysokich domów. Budynki z cegły można co prawda budować na wysokość kilku pięter, lecz nie więcej. Cegła jest ciężka i niezbyt wytrzymała. Nie ma żadnych szans ze stalą i jej możliwościami przenoszenia obciążeń.
Pierwsze domy ze stali, zbudowane w oparciu o stalową konstrukcję szkieletową, powstały około 1884 roku. Wszystkie elementy nośne (dźwigary) ścian, belki stropów i dachu, elementy usztywniające i wzmacniające, wykonane są z profili ze zwykłej stali konstrukcyjnej, zabezpieczonej przed rdzewieniem ocynkowaniem. Wypełnienie ścian, stropów i dachu może być dowolne.
Zastosowanie tych konstrukcji to:
- Obiekty przemysłowe. Od małych budynków fabrycznych po giganty, jak największy na świecie budynek – montownia Boeinga w Everett – o kubaturze 13,4 miliona m3, zajmujący powierzchnię 0,399 km2 i średniej wysokości 34 metrów;
- Hale magazynowe. Dzięki łukowej, ażurowej konstrukcji stalowych przęseł, ich szerokość bez konieczności podpierania wspornikami może sięgać 34 metrów. W połączeniu z właściwie nieograniczoną długością i wysokością, daje to możliwość budowy magazynów dowolnych typów i rozmiarów;
- Hale widowiskowe. Przykładem jest, przykryty przesuwanym dachem, stadion na 100 000 widzów.
- Specjalne konstrukcje domów mieszkalnych. Tak zwane domy ciepłe, energooszczędne, w których na stalowej konstrukcji można zabudować ściany, stropy i dachy materiałami o bardzo dobrych właściwościach termoizolacyjnych, podobnie jak domy ekologiczne.
Zalety technologii przemysłowych w domach mieszkalnych
Zastosowanie konstrukcji z udziałem stali w budownictwie ma długą tradycję i wszędzie widoczne skutki w postaci choćby blokowisk. Końce sąsiednich płyt były ze sobą spawane, puste przestrzenie wypełniane gipsem, z grubsza uszczelniane i blok w stanie surowym był po paru tygodniach gotowy. Od dawna już się tego nie robi, a wszystkie zalety technologii przemysłowych, stosowanych do budowy domów mieszkalnych, są w całej rozciągłości wykorzystywane:
- Domy ze stali można projektować w dowolnym kształcie, ograniczonym tylko prawem budowlanym i wielkością działki;
- Przygotowanie i montaż konstrukcji nośnej to kwestia bardziej dni, niż tygodni. Czas do zamknięcia stanu surowego określa wiązanie betonu ławy czy płyty fundamentowej;
- Wytrzymałość konstrukcji w niczym nie ogranicza doboru ścian, stropów i dachów. Aranżacja przestrzeni wewnętrznej również jest dowolna;
- Nieograniczona trwałość. Dobrze zabezpieczone, poprawnie zamontowane profile nie wymagają żadnej konserwacji i będą służyć dziesięciolecia;
- Stal jest niepalna. W domu ze stali stopień bezpieczeństwa przeciwpożarowego jest bardzo wysoki i zależy od materiałów ścian i stropów oraz wyposażenia;
Opisany powyżej sposób budowania jest w Polsce nowy, ale ze względu na liczne zalety – szybko zdobywa popularność. Wyższa cena konstrukcji jest z naddatkiem wynagradzana wieloma korzyściami, a domy ze stali słusznie można uważać za modną ostatnio, ale akurat w tym przypadku, realną i konkretną innowację.